خانه تاریخی زند در مرکز بافت قدمی شهر قم در محله گذر قلعه در خیابان چهار مردان قرار دارد این بنای تاریخی متعلق به اواخر دوره قاجار با قدمت 130 ساله می باشد.
شهر مانند هر پديده طبيعي ديگر قابل تقسيم و شناسايي به دو بخش اصلي(Essential) و فرعي (يا غير اصلي No Essential) است. بخش اصلي يا همان ساخت اصلي شهر در واقع همان استخوان بندي و ستون فقرات شهر است و شامل اجزاءو عناصري است كه حيات شهر بر اساس آنها شكل گرفته و يا در اثر وجود آنها به حيات خود ادامه مي دهد و يا اينكه بيان كننده هويت آن شهر هستند.
· ساخت اصلی (main structure) نقاط كليدي و حساس كالبد هر شهر را تشكيل مي دهد. اجزايي كه قابليت و توانايي آن را دارند كه به رشد و توسعه شهر، الگو بدهند.اگر چه ممكن است بر روي برخي از اين اجزاء غبار كهنگي و فراموشي نشسته باشد ؛
بنابراين اگر اقدامات و تلاشهاي شهرسازي و طراحي شهري و مديريت شهري بر روي اجزاي بخش اصلي شهر متمركز گردد. تاثير اقدامات شهرسازان افزايش خواهد يافت و شكل گيري بخش هاي فرعي يا پركننده ها (Fillers) هدايت خواهد شد. با توجه به اينكه از نظر اقتصادي و محدويت زماني و اجرايي، طراحي شهري براي تمام عرصه شهرها نه ممكن است و نه مطلوب، احياء، ساماندهي ،ارتقاء كيفيت و طراحي اجزاي ساخت اصلي شهر،اين امكان را مي دهد تا در يك محدوه زماني قابل قبول ،رشد و توسعه شهر را هدايت كرده و به اهداف مهم طراحي شهري در هر شهر دست يافت. بنابراين حفظ و ارتقاء اجزاي ساخت اصلي هر شهر يك اصل راهبردي است.
هويت معماري بومي قم متکي به تک بناهاي ارزشمندي است که در هسته ي تاريخي شهر هنوز حضور دارند. اين شهر اگر چه فاقد يک بافت منسجم و تعريف شده ي معماري مي باشد، ولي به طور موردي داراي بناهاي شاخص و پر صلابت معماري است که از آن جمله مي توان به بازار قديم و عناصر واقع در آن مساجد، تيمچه ها و کاروان سراها، مدرسه ي جهانگيرخان، مدرسه ي غياثيه، مدرسه ي رضاييه و چند مورد ديگر اشاره نمود. در توسعه ي شهر دوره ي اسلامي، معبري که از جوار دژ مي گذشته، به تدريج مبدل به بازار گشته است و مهم ترين عناصر شهري در ورودي اصلي آن، يعني ميدان کهنه احداث شده اند. بازار در حول مهمترين شاهراه ارتباطي شهر جاي گرفته و ارتباط مستقيمي با بستر اجتماعي شهر داشته است. ميدان کهنه در قديم همواره به عنوان مرکز شهر تلقي مي شد و مرکز تلاقي راه هاي مختلفي بوده که از متن شهر عبور مي کرده اند. شبکه بندي گذرهاي اصلي بافت قديمي که هر شاخه ي آن محور يکي از محلات قديمي به شمار مي روند، به ترتيبي با معابر محدوده ي محله ي لب چال و ميدان کهنه متصل مي شوند. شهر قديم قم داراي يک هسته ي مرکزي است. اين مرکز متشکل از عملکردهاي مختلف مسکوني، بازار، ميدان و اماکن تاريخي، مذهبي است.
كاروانسرای حوض سلطان یا رباط حوض سلطان ، بنایی است آجری كه در جاده تهران – قم بر روی پایه ای سنگی استوار شده و در كنار یك كاروانسرا ی دوره صفویه در دشت های جنوبی كوهمره قرا ر دارد . این كاروانسرا در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شد.
تنها مدخل كاروانسرا به صورت پیش خوانی دربرابر حیاط اصلی قرار می گیرد . از آنجا می توان وارد دروازه اصلی كاروانسرا شد . درطرفین این دروازه اتاق هایی برای نگهبانان و دوقهوه خانه وجود دارد. حیاط اصلی با قرینه سازی كامل ، شامل ایوان هایی است كه در دیگر كاروانسراها مشاهده می شود . در كنار ایوان ها ، راهروهایی وجود دارد كه به اصطبل ها راه دارد . در كناریكی از ایوان ها پلكانی به طرف بالاخانه می رود . پشت سراین ایوان ها تالاری وجود دارد كه هوایش به وسیله چهارتنوره ، مطبوع و خنك می شود.
در بافت قدیم قم ، درشمال راسته ی بازار، حمام حاج عسگر خان واقع است . این مجموعه از دو بخش حمام و چاله حوض تشكیل شده و با تغییر درسیستم حرارتی و روشنایی هنوز به كار خود ادامه می دهد. در ورودی حمام در كنار مغازه های راسته بازار قراردارد.در قسمت ورودی حمام، كتیبه ای سنگی دیده می شود. بر اساس این كتیبه ، تاریخ ساخت حمام سال 1216 هـ . ق ذكر شده و با این حساب می توان ساختمان آن را به اوایل دوره قاجاریه و حكومت فتحعلی شاه قاجار نسبت داد.
ورود به حمام از طریق یك ورودی مستطیل شكل ، كه با چند پله در سطح پایین تری از سطح گذر بازار قرار دارد ، میسر است . بعد از آن وارد اولین فضای اصلی حمام می شویم كه مربعی به ابعاد 10/11 متر است . در مركز این فضا ، گنبدی قرار دارد كه روی هشت ستون پنج ضلعی بر پا شده است . نحوه قرارگیری اضلاع این پنج ضلع ، به صورت قرینه و هماهنگ با اضلاع مربع اطراف آن ، فرم زیبایی را به وجود آورده است . سپس یك هشتی كوچك قرار دارد كه به دومین گنبد بزرگ حمام راه دارد . نقشه این گنبد نیز مربعی با ابعاد حدود 10 متر است كه چهارستون در وسط آن قرار گرفته و گنبد روی آن ایجاد شده است . در انتهای منبع آب قرار دارد.
در فلات مرکزی ایران در دشتی پهناور، شهری قرار دارد که از کهن ترین مراکز تمدنی و مشهورترین شهرهای مذهبی ایران است، شهری که امام صادق ( ع) حرم اهل البیت نامید. این شهر در 130کیلومتری جنوب تهران در مرکز ایران واقع شده، که از نظر موقعیت و حدود جغرافیایی ، از شمال به استان تهران ( ورامین و ری ) ، از شرق به استان سمنان ( گرمسار ) ، از جنوب به استان اصفهان ( کاشان ) و از غرب به استان مرکزی ( ساوه ، تفرش ، آشتیان ، دلیجان و محلات ) مرتبط می شود.
می خواستم مطالب قم شناسی رو ماهیانه اپ کنم اما دیدم داره اوضاع متشنج میشه به همین دلیل چند موردی هم در رابطه با مکان های طبیعی قم بحث می کنیم
گرچه طبیعت سبز ، کوه های بلند و قلل سفیدپوش ، سواحل نیلگون و... زیبا و تماشایی است ، اما در کویر نیز مناظر شگفت انگیز و دیدنی های بسیار وجود دارد که در هیچ جای دیگر نمی توان یافت. صحراهای پوشیده از نمک ، تپه های طلایی ، شن های روان ، کوه ها و تپه های خاکی و ... همه از چشم اندازهای بی نظیر کویری است .
از اون جایی که به عنوان شهرساز باید تسلط کافی روی شهر قم داشته باشیم ملزم دیدم خودمو که هر هفته با یک تاپیک به بررسی و شناخت کامل شهر قم بپردازیم امروز کشتی در شهر می زنیم و به صورت کلی شهر قم را بازدید مجازی می کنیم
استان قم براساس آخرین تقسیمات كشوری دارای یك شهرستان ( قم) ، چهاربخش ، نه دهستان و 292 روستا وسه شهر با نام های قم ، كهك وجعفریه است .
آمار
وب سایت: