معرفي رشته طراحي شهري در مقطع كارشناسي ارشد تعاريف ارائه شده در مورد طراحي شهري بسيار متكتر و بر اساس ديدگاه افراد مختلف، متفاوت مي‌باشد. از زماني كه مربوط به دوران جنيني طراحي شهري مي‌شود، تا زماني كه با پشت سر گذاشتن زمان به بلوغي نسبي رسيده است، تعاريف متفاوتي ارائه شده است. كه در نهايت طراحي شهري با تكامل يافتن در طول زمان و به دست آوردن تجارب فراوان به تعريفي نسبتاً جامع و مانع‌تري دست پيدا كرده است. طراحي شهري فعاليتي است ميان رشته‌اي و گروهي، كه توامان در برگيرنده فرآيند مسئله‌گشايي و راه‌حل‌هايي است كه هدفشان سامان بخشي كالبدي عرصه عمومي شهر به نحوي است، كه موجب ارتقاي كيفيت عملكردي زيست محيط و تجربه زيباشناختي و مكان‌هاي شهري است. گرايش‌ها و ابعاد مختلف اين رشته در كارشناسي ارشد اين رشته در مقطع كارشناسي ارشد گرايش ندارد. وضعيت ادامه تحصيل در خارج از كشور براي اقدام به منظور ادامه تحصيل در خارج از كشور متأسفانه اغلب بايد به صورت شخصي اقدام شود، چرا كه نه دانشگاه‌ها و به مؤسسات خاص چندان براي بورسيه‌ي افراد براي تحصيل در خارج از كشور اقدام نمي‌كنند، گرفتن پذيرش براي ادامه تحصيل در خارج از كشور اكثراً از طريق شخص صورت گرفته كه حال هر كشوري شرايط خاص خود را پيش روي افراد قرار داده و با توجه به معيارهاي خود گزينش مي‌كند. از طرفي همان‌طور كه ذكر شد براي ادامه تحصيل در خارج از كشور بايد از مقاطع ابتدايي دانشگاه شروع به تحصيل كرد چرا كه اغلب دانشگاه‌هاي خارج از كشور مدارك تحصيلي دانشگاه‌هاي ايران را چندان معتبر نمي‌دانند. وضعيت ادامه تحصيل در كشور در كشور ما مقطع دكتري در رشته شهرسازي و طراحي شهري وجود دارد كه اغلب نيز از گرايش‌هاي برنامه‌ريزي شوري و طراحي شهري گرفته مي‌شود، مقطع شهرسازي در حال حاضر تنها در دانشگاه تهران و در برخي از سال ها مقطع طراحي شهري در دانشگاه شهيد بهشتي تهران ارائه مي‌شود. شرايط پذيرفته شدن در اين مقطع بسيار وابسته به زمينه و تجارب كاري و همچنين پيشينه‌ي تحقيقات پژوهشي فرد مي‌باشد و صرفاً از طريق آزمون كتبي و يا عملي داوطلبين پذيرفته نخواهد شد. علاوه بر داشتن امتياز لازم در امتحان كتبي كه از طرف دانشگاه مربوط گرفته مي‌شود افراد در زمينه‌هاي زير نيز سنجيده مي‌شد و با تصميم اعضاي شوراي مربوط كه در هر دانشگاه نيز از اساتيد مربوط به همان دانشگاه دست افراد انتخاب مي‌شوند: - داشتن پيشينه‌ي مناسب در زمينه‌ي ارائه پژوهش‌هاي علمي و يا مقالات علمي كه به طور مكتوب و رسمي در مجلات معتبر به چاپ رسيده باشد. - معدل كتبي بالا در مقطع قبلي برخي نكات وسايل كه از ديد اعضاي هيئت داوري در مورد داوطلب پرسش شد و در صورت ارائه پاسخ مناسب و مطلوب داوران به عنوان امتيازاتي براي انتخاب محسوب مي‌شوند. شرايط و نتايج به دست آمده از پرسش و پاسخ در قسمت مصاحبه به قدري مهم و اثرگذار است كه افرادي حتي با داشتن امتياز ممتاز در امتحان كتبي و هم چنين معدل بسيار بالا در مقطع قبلي نتوانسته‌اند انتخاب شوند و در مصاحبه رد مي‌شوند. در نهايت پيش‌زمينه‌اي كه افراد در زمينه‌ي كاري و علمي خود ارائه داده و به دست آورده‌اند بسيار در انتخاب آن‌ها مهم خواهد بود. توانايي‌هاي لازم براي داوطلبان اين رشته رشته طراحي شهري به دليل داشتن يك سري ويژگي‌هاي خاص در يادگيري و اجرا مستلزم توانايي‌هايي هرچند معمولي ولي لازم است كه به صورت زير توضيح داده مي‌شوند: توانايي‌هاي جسمي: توانايي كامل براي حركت، توانايي كامل براي نوشتن و ترسيم كردن با دست‌ها، توانايي كامل براي مشاهده و تشخيص اشياء، بينايي كامل و قدرت تشخيص رنگ‌ها به طور كامل، توانايي لازم براي تكلم سليس و روان و بدون مشكل و قدرت بيان مناسب در بازگويي مسائل. توانايي‌هاي ذهني و روحي: قدرت محاسبه رياضي، قدرت تجربه و تحليل مسائل و توانايي برقراري ارتباط معنايي بين موارد و موضوعات متنوع و در نهايت داشتن قدرت تحليل قوي از مسائل، توانايي قصور و تجسم فضايي و سه‌بعدي از فضاها و احجام و قدرت به تصوير كشيدن آن‌ها. چه كساني براي ادامه تحصيل در اين رشته اقدام نكنند از آنجايي كه اين رشته، رشته‌اي ما بين فن و هنر است و از هر دو بهر دارد و داراي ابعادي مي‌باشد كه متوجه خاص معين رشته است و مرتبط با هر دو موضوع هم تا حدودي مي‌باشد بنابراين افرادي كه اين رشته را انتخاب مي‌كنند در هر دو گرايش بايد علاقه داشته و توانايي لازم را در خود احساس كنند به عنوان مثال افرادي ممكن است احساس كنند در مسائل فني و محاسباتي توانايي دارند اما زماني كه پيشگيري نداشته و علاوه بر ان در اين موضوع ضعف نيز دارند بنابراين توصيه مي‌شود كه افرادي كه از پايه رياضي برخوردار نيستند، افرادي كه در خود توانايي لازم براي تجسم ادراك سه بعدي احساس نركده و همچنين توانايي كافي براي به تصوير كشيدن مطالب و موضوعات ذهني خود را ندارند و هم چنين به مباحث اجتماعي، جامعه‌شناسي و روان‌شناسي و از اين قبيل علاقه نداشته و بيشتر گرايش به مسائل فني و محاسباتي دارند، اين رشته را انتخاب نكنند. زمينه‌هاي اشتغال رشته‌ي طراحي شهري در جهان رشته‌ي جوان و نوظهور است. اين قضيه در ايران به مراتب بيشتر و پررنگ‌تر بوده و مي‌توان گفت رشته‌ي نوپايي تلقي مي‌شود كه بدون اغراق شايد تنها در چند سال اخير در ايران كه متجاوز از تعداد انگشتان دست نمي‌شود به صورت خيلي موردي و محدود پروژه‌هايي كه بتوان اطلاق پروژه‌هاي طراحي شهري به آن داد انجام شده است و البته روز به روز توجه مسئوليت و تلاش آن‌ها براي به انجام رساندن و تحقق بخشيدن به اين قبيل پروژه‌ها در شهرهاي ايران بيشتر شده است. از طرفي ايران كشوري است در حال توسعه كه به مرور سعي در بازيابي و بازسازي بهتر فضاهاي شهري خود در جهت ارتقا كيفيت زندگي شهري و جذب بهتر سرمايه‌ها از طرف ديگر دارد. بنابراين لزوم بكارگيري طرح‌هاي طراحي شهري در اين زمينه نيز بيش از پيش اهميت پيدا مي‌كند. در نهايت مي‌توان اظهار كرد با توجه به شرايط و گرايش‌هاي اخير مسئولين در اين زمينه گرچه همچنان اين رشته در مقام اجرا جايگاه واقعي خود را در كشور نيافته است اما، از نظر نياز كشور به آن اين رشته قابل توجه بوده و جزء رشته‌هاي مورد نياز كشور مي‌باشد. پروژه‌هايي كه اخيراً اجرا شده و يا در دست تهيه است حاكي از آن است كه در آينده مي‌توان اين اميد را داشت كه به دور طراحي شهري جايگاه خود را در عرصه‌ي عمل كرده و از آينده‌ي روشن برخوردار شود. بازار كار در خارج از كشور رشته‌ي طراحي شهري در زمينه‌ي اجرا و عمل در كشورهاي ديگر خصوصاً كشورهاي توسعه‌يافته و غربي از جايگاه بسيار مناسب‌تري برخوردار بوده كه زمينه‌ي شغلي مناسب فراهم مي‌كند اما از آنجا كه دانشگاه‌هاي خارج از كشور چندان تحصيل كردگان در ايران به رسميت نمي‌شناسند بنابراين با داشتن مدارك تحصيلي كشور بدون تأييد و يا داشتن مدارك تأييد لازم از طرف آن‌ها چندان نمي‌توان به داشتن موقعيت شغلي و با رده‌ي مناسبي در خارج از كشور اميد داشت. تخصص فارغ‌التحصيلان اين رشته فارغ‌التحصيلان اين رشته علاوه بر داشتن مهارت‌هايي كه تخصص رشته پايه‌ي خود آن‌ها است، مي‌توانند در موارد زير به طور خاص فعاليت كنند: - ارائه طرح‌هاي بهسازي، نوسازي و بازسازي در مقياس‌هاي كوچك (در حد يك بلوك شهري يا خيابان) تا مقياس‌هاي بزرگ (در حد منطقه‌ي شهري) - طرح‌هاي آماده‌سازي زمين - پروژه‌هاي مرتبط به تهيه اسناد هدايت و چهارچوب طرحي شهري متناسب با مقياس - ارائه طرح‌هاي موردي در هر پروژه كه مرتبط با طراحي فضاي شهري مي‌شود به عنوان مثال طرح مبلمان شهري يك خيابان يا ميدان - پروژه‌ها و طرح‌هايي كه در جهت بهسازي و زيباسازي هم چنين بالا بردن كيفيت فضايي و عملكردي فضاهاي شهري مانند ميادين و خيابان‌ها، پارك‌ها، و... مي‌شود. - ارائه طحر ضابط و معيار براي ساخت برنامه و نماهاي بدنه‌هاي شهري - طراحي شهري شهرهاي جديد - طراحي شهري مجموعه‌هاي مسكوني در چه مكان‌هايي مشغول به كار مي‌شوند براي مشغول قرار شدن در اين رشته مانند هر رشته ديگر مي‌توان به خورده‌كاري اجرائي و پژوهش و مديريتي اشاره كرد. در بحث مديريتي افراد مي‌توانند در سازمان‌هاي شهرداري‌ها، وزارت مسكن و شهرسازي، شركت عمران شهرهاي سازمان‌هاي زيباسازي استان و شهر سازمان‌ها و مؤسسات وابسته و يا زير مجموعه‌ي آن‌ها مشغول به كار شده علاوه بر اينكه برخي اوقات براي انجام برخي پروژه‌ها نيز در مقام كارشناس مي‌توانند عهده‌دار كارهاي اجرائي نيز باشند ولي جايگاه واقعي انجام كارهاي اجرائي اغلب در مهندسي مشاور شهرسازي و معماري انجام مي‌شود.
آزاد اين مجموعه شامل رشته‌هاي زير مي‌باشد: 1-برنامه‌ريزي شهري 2-برنامه‌ريزي منطقه‌اي
معرفی رشته برنامه‌ریزی شهری در مقطع کارشناسی ارشد شهرسازی دانشی میان‌رشته‌ای است، که به بررسی کلیه روابط موجود در یک شهر و محیط پیرامونی ان، به‌عنوان یک نظام پویا می‌پردازد. شهرساز در این بین به‌عنوان سیاستگزار و هماهنگ‌کننده معماران، مهندسین عمران، اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و…… نقش خود را ایفا می‌کند.دانشجویان این رشته باید تا حدودی با طراحی آشنا بوده و دارای ذوق و استعداد هنری نیز باشند. همچنین بایستی به مسائل اجتماعی و انسانی، اقتصادی و مسائل فنی علاقه‌مند باشند و در طی دوره تحصیل، بایستی کارهای تحقیقاتی و پژوهشی فراوانی انجام دهند.دانش‌آموختگان این دوره، قدرت طراحی و اجرای طرحهای سکونتگاه‌های شهرک و یا در حال شهر شدن را در چارچوب آموخته‌های خود دارا بوده و آمادگی لازم جهت تهیه طرحهای شهری با گروه‌های تخصصی را خواهند داشت.هم‌اکنون رشته شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد شامل دو گرایش « برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای » و «طراحی شهری» است. البته قرار است در طی سال‌های آتی، گرایش‌هایی چون «برنامه‌ریزی منطقه‌ای» ، «مدیریت شهری» و «برنامه‌ریزی مسکن» نیز جزء زیرشاخه‌های رشته شهرسازی قرار گیرند و به رشته‌های دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد اضافه شوند. گرایش‌ها و ابعاد مختلف این رشته در کارشناسی ارشد وضعیت ادامه تحصیل در کشور در ایران تا ۵ سال پیش رفته شهرسازی تنها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشته است. اما در سال‌های اخیر به دنبال پیچیده بودن مسائل شهری، مشکل بودن همسو کردن دیدگاه‌های افراد مختلف با گرایش‌های گوناگون، نیاز به ایجاد رشته شهرسازی مقطع کارشناسی را به‌وجود آورد. در حال حضر این رشته از مقطع کارشناسی به‌صورت مجزا وجود دارد و تا مقطع دکتری امکان ادامه تحصیل در گرایش‌های مرتبط وجود دارد. دوره دکترای شهرسازی در حال حاضر در دانشگاه تهران برگزار می‌گردد. توانایی‌های لازم برای ادامه تحصیل در این رشته مهمترین توانایی که دانشجویان این رشته باید داشته باشند، توانایی شرکت در یک کار گروهی است. از آنجایی که فعالیت‌‌های مرتبط با این رشته نیاز به تشکیل یک گروه است، فردی که وارد این رشته می‌شود باید توانایی عضوی از گروه بودن و مطابقت با سایر اعضاء را داشته باشد. رشته شهرسازی سرشار از عدم قطعیت‌هاست، مسائلی که از دیدگاه‌های مختلف قابل تحلیل هستند و نمیتوان در بسیاری موارد در مورد آن‌ها اظهار نظر قطعی نمود. شهرسازی با خط کشیدن بر روی نقشه‌ها حاصل نمی‌شود و دانشجویان باید توانایی پذیرش دیدگاه‌های متفاوت را داشته باشند و بتوانند در مباحث بدون غرض‌ورزی دیدگاه‌های خود را مطرح کنند. علاوه بر موارد مذکور، به تبع دروس و ارائه شونده در این رشته که مباحث تئوری و عملی را شامل می‌شود، دانشجویان باید توانایی پرداختن به هر دو مورد را داشته باشند و بتوانند مباحث تئوری و عملی را در کنار هم پیش ببرند. *زمینه‌های اشتغال تخصص‌های مرتبط با سامان‌دهی مسائل شهری از جمله تخصص‌های مورد نیاز کشور است. با توجه به وضعیت فعلی شهرها و فضاهای شهری نیاز فراوانی به افراد متخصص در این رشته وجود دارد. علاوه بر این پویایی شهرها، دگرگونی شرایط و …… موجب تداوم این نیاز شده است. در واقع نمیتوان در یک مقطع زمانی طرحی برای شهر یا قسمتی از آن تهیه کرد و کار را تمام شده فرض نمود بلکه در طول روند رشد و توسعه شهرها باید بطور مداوم آن‌ها را مورد بازبینی و کنترل قرارداد که این کار در شمار وظایف شهرسازان قرار می‌گیرد. بازار کار جهانی این رشته در سطح جهانی دارای بازار کار فراوانی است و به علت نوپا بودن و همچنین به علت آنکه دارای زمینه‌های کاری متنوعی است، هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. به‌عنوان نمونه کشور کانادا، بالاترین امتیاز را برای اشخاصی که دارای مدرک شهرسازی هستند، جهت مهاجرت و یا ادامه تحصیل،قائل است. وضعیت نیاز کشور به این رشته در ایران تا ۵ سال پیش رشته شهرسازی تنها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشته است و به تازگی مدت کوتاهی است در مقطع کارشناسی نیز فعالیت‌هایی صورت گرفته است، بنابراین بازار کار اشباع نشده است. زمینه‌های کاری رشته شهرسازی بسیار متنوع است. در بخش دولتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، شهرداری‌ها، وزارت کشور، استانداری‌ها، وزارت مسکن و شهرسازی و ارگانهای وابسته و….. و در بخش‌های خصوصی شرکت‌های مهندسین مشاور شهرسازی، معماری و برنامه‌ریزی منطقه‌ای و……. از جمله مراکزی‌اند که فارغ‌التحصیلان رشته شهرسازی می‌توانند در آن فعالیت نمایند. در پایان به برخی از زمینه‌های کاری اشاره می‌شود: ۱- تهیه طرحهای شهری و منطقه‌ای (جامع، تفصیلی و……) ۲- مشاوره در امور شهری و منطقه‌ای به مدیران رده بالا ۳- فعالیت در شهرداری‌ها ۴- فعالیت در استانداردی‌ها ۵- فعالیت در وزارت‌خانه‌های مسکونی و شهرسازی، کشور و……. ۶- برنامه‌ریزی و طراحی شهرک‌های گوناگون ۷- برنامه‌ریزی و طراحی شهرهای جدید ۸- فعالیت در مشاوران خصوصی، شهرسازی ، معماری و…. ۹- تدریس دانشگاهی ۱۰- فعالیت گروهی با سایر تخصص‌ها در پروژه‌های گوناگون
آمار
وب سایت: